สื่อประกอบการเรียน วิชาเครื่องมือวัดไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ เรียบเรียงโดย: อ.รัชวิทย์ เมธีโชติเศรษฐ์ วิทยาลัยเทคนิคลำปาง
ใบงาน
ใบงานที่ 16
ชื่อวิชา เครื่องมือวัดไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
เรื่อง การใช้งานเครื่องวัดกำลังไฟฟ้า

จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม
     เมื่อนักเรียน เรียนจบแล้วสามารถ

ต่อวัตต์มิเตอร์ในวงจรกำลังไฟฟ้าเพื่อวัดค่ากำลังไฟฟ้าได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย

เครื่องมือและอุปกรณ์

1. ชุดฝึกทดลองเครื่องมือวัดไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ 1 ชุด
2. ดีซีแอมมิเตอร์ 1 เครื่อง
3. ดีซีโวลต์มิเตอร์ 1 เครื่อง
4. วัตต์มิเตอร์ 1 เครื่อง
5. แหล่งจ่ายไฟฟ้ากระแสตรง 0 – 100 V. 1 เครื่อง
6. สายต่อวงจร 1 ชุด
7. แหล่งจ่ายไฟฟ้ากระแสสลับ 0 – 100 V. 1 เครื่อง
8. เอซีโวลต์มิเตอร์ 1 เครื่อง
9. เอซีแอมมิเตอร์ 1 เครื่อง

ลำดับขั้นการทดลอง
   ก. การวัดกำลังไฟฟ้ากระแสตรง
     1. ประกอบวงจรตามรูปที่ 1 แหล่งจ่ายแรงดันไฟฟ้า E1 ปรับไว้ที่ 10 V. สวิตช์ S1 ยังไม่ต่อ (Off)

รูปที่ 1 การต่อวัตต์มิเตอร์วัดกำลังไฟฟ้ากระแสตรง

     2. ต่อ (On) สวิตช์ S1 เข้าวงจร อ่านค่าแรงดันจากดีซีโวลต์มิเตอร์ และอ่านค่ากระแสจาก ดีซีแอมมิเตอร์ต้องไม่มากเกินกว่าค่าสูงสุดที่วัตต์มิเตอร์ทนได้ หรือถ้าต่อค่าวัตต์ มิเตอร์มากเกินไป จนเข็มมิเตอร์บ่ายเบนน้อยเกินไป อ่านค่าไม่สะดวก ให้ปรับเปลี่ยนตำแหน่งการต่อใหม่ให้ เหมาะสม
     3. อ่านค่าแรงดัน, ค่ากระแส, และค่ากำลังไฟฟ้าที่วัดได้บันทึกค่าลงใน ตารางที่ 2
     4. ปรับแรงดันไฟฟ้าจากแหล่งจ่าย E1 เพิ่มขึ้นเป็นลำดับตามค่าที่กำหนดให้ใน ตารางที่ 2 จากค่าน้อยไปหาค่ามากทีละค่าตามลำดับ
     5. อ่านค่าแรงดัน, ค่ากระแส, และค่ากำลังไฟฟ้าที่วัดได้บันทึกค่าลงในตารางที่ 2 แถวแหล่งจ่าย 20 V., 30 V., 40 V., 50 V. และ 60 V. ตามลำดับ
     6. คำนวณค่ากำลังไฟฟ้า จากสูตร P = E I บันทึกค่าที่คำนวณได้ลงในตารางที่ 2 ช่องค่าที่คำนวณได้

แหล่งจ่าย (V)
โวลต์มิเตอร์ (V)
แอมมิเตอร์ (A)
วัตต์มิเตอร์ (W)
ค่าคำนวณได้
P = E I (W)
ค่าบนสเกล
ตัวคูณ
ค่าจริง
10
           
20
           
30
           
40
           
50
           
60
           

ตารางที่ 2 การวัดค่ากำลังไฟฟ้ากระแสตรง

   ข. การวัดกำลังไฟฟ้ากระแสสลับ
     1. ประกอบวงจรตามรูปที่ 2 แหล่งจ่ายแรงดัน E1 ปรับไว้ที่ 20 V. สวิตช์ S1 ยังไม่ต่อ (Off)

รูปที่ 2 การต่อวัตต์มิเตอร์วัดกำลังไฟฟ้ากระแสสลับ

      2. ต่อ (On) สวิตช์ S1 เข้าวงจร อ่านค่าแรงดันจากเอซีโวลต์มิเตอร์ และอ่านค่ากระแสจากเอซีแอมมิเตอร์ ต้องไม่มากเกินกว่าค่าสูงสุดที่วัตต์มิเตอร์ทนได้ หรือถ้าต่อค่าวัตต์ มิเตอร์มากเกินไป จนเข็มมิเตอร์บ่ายเบนน้อยเกินไป อ่านค่าไม่สะดวก ให้ปรับเปลี่ยนตำแหน่งการต่อใหม่ให้เหมาะสม
      3. อ่านค่าแรงดัน, ค่ากระแส, และค่ากำลังไฟฟ้า ที่วัดได้บันทึกค่าลงในตารางที่ 3
     4. ปรับแรงดันจากแหล่งจ่าย E1 เพิ่มขึ้นเป็นลำดับตามค่าที่กำหนดให้ในตารางที่ 3
     5. อ่านค่าแรงดัน, ค่ากระแส, และค่ากำลังไฟฟ้าที่วัดได้บันทึกค่าลงในตารางที่ 3 แถวแหล่งจ่าย 40 V. และ 100 V. ตามลำดับ
     6. คำนวณค่ากำลังไฟฟ้ากระแสสลับสูตร P = E I Cos (Cos = 1) บันทึกค่าที่คำนวณได้ลงในตารางที่ 3 ช่องค่าที่คำนวณได้

แหล่งจ่าย (V)
โวลต์มิเตอร์ (V)
แอมมิเตอร์ (A)
วัตต์มิเตอร์ (W)
ค่าคำนวณได้
P = E I Cos (W)
ค่าบนสเกล
ตัวคูณ
ค่าจริง
10
           
20
           
30
           
40
           
50
           
60
           

ตารางที่ 3 การวัดค่ากำลังไฟฟ้ากระแสสลับ

สรุปผลการทดลอง

...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................

ข้อเสนอแนะ

...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................


  ดาวน์โหลด (Download)
ผู้เรียบเรียง: อ.รัชวิทย์ เมธีโชติเศรษฐ

วิทยาลัยเทคนิคลำปาง เลขที่ 15 ถ.ท่าคราวน้อย ต.สบตุ๋ย อ.เมือง จ. ลำปาง 52100
โทร 0-5422-3006 โทรสาร 0-5422-4426 E - mail : [email protected]